E Vitamini Nedir? Faydaları Nelerdir?

E Vitamini Nedir?

Vücudun savunma sisteminde önemli role sahip vitaminler nelerdir diye düşündüğümüzde tokoferol olarak da bilinen E vitamini ilk sıralarda gelir. E vitamini faydaları arasında görmeyi iyileştirmesi, cilt sağlığına olumlu katkıları ve daha birçok şey söylenebilir ⁽²⁾ E vitaminin insan sağlığına olan olumlu etkileri düşünüldüğünde eksikliğinin görülmemesi için bol miktarda E vitamini içeren meyve ve sebzelerin tüketilmesi önerilir. E vitamini yağda çözünen vitamin grubuna girdiği için beraberinde yeterli miktarda sağlıklı yağ tüketmekte fayda vardır ⁽³⁾

E vitaminin özellikleri arasında bulunan  yüksek antioksidan kapasitesi, vücuda birçok fayda sağlar. Astım, alerji, diyabet (şeker hastalığı) ve kanser gibi hastalıkları önlemede ve korumada etkili olabilen e vitaminin bunların dışında da birçok faydası bulunur.

E vitamininin yanı sıra D3 vitamini nedir diye merak ediyorsanız içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Antioksidan Kapasite

Serbest radikaller hücrelerde hasar meydana getirebilme özelliğine sahiptir. Tüketilen besinler vücut tarafından parçalandığında hücrelerde oluşan serbest radikaller bunun dışında radyasyona ve tütün dumanına maruz kalma gibi durumlarda da oluşabilir. Antioksidanlar ise bu serbest radikallerin hücrelerden temizlenmesini sağlar. ^(2,3)

Serbest radikallerin kanser, kalp sağlığı, yaşlanma, artrit ve katarakt gibi birçok hastalık ile ilişkisi vardır. Yüksek antioksidan içeriği sayesinde ise E vitamini bu ve birçok hastalığa yakalanma riskini azaltabilir. E vitaminin hücrelerin temizlenmesini sağlayan antioksidan içeriği sayesinde kişilerde artmış bağışıklık sistemi görülebilir. Ayrıca doğal yolla alınan E vitamini ve E vitamini takviyesi kullanmanın vücutta aynı derecede antioksidan seviye gözlenemeyebilir ^(1,2,3)

Karaciğer Hastalığı

Karaciğer yağlanması karaciğerde normalden fazla yağ birikimidir. Yağ birikiminin nedenine göre 2’ye ayrılır. Alkolik olmayan karaciğer yağlanması çok az alkol tüketen veya hiç alkol kullanmayan kişilerde, alkol harici nedenlerden kaynaklanan karaciğerde yağ birikmesidir ⁽³⁾ Alkolik olmayan karaciğer yağlanması sonucunda karaciğerde iltihap ve hasar meydana getirebilir. Bu hastalıkta E vitamini kullanımı sonucu iyileşmeler görülebilir. Her gün ağızdan E vitamini kullanmak, yetişkin ve çocuklarda karaciğer hastalığının bu formunda iltihaplanma ve karaciğer belirteçlerinde iyileşmeler gösterebilir ⁽⁴⁾

Cilt Sağlığı

Bazı vitaminlerin cilde pürüzsüzlük, esneklik, parlaklık veya nemlendirici gibi etkilerle cilt sağlığına olumlu etkileri olduğu bilinmekte. E vitamini cilde faydaları bulunan vitaminlerden biridir. Vücut cildi nemli tutabilmek için yağ bezlerinde doğal bir bariyer olarak sebum salgılar. E vitamini bu sebumda bulunur. Daha yağlı ciltlerde daha fazla sebum salgılandığı için daha fazla miktarda E vitamini içerir. Cildimizdeki sebum ultraviyole ışık (UV), yaşın ilerlemesi gibi nedenlerden dolayı azalabilir ve bu durum da cildin nemini kaybetmesine kurumasına neden olabilir ⁽⁵⁾ E vitamini cilde faydaları şu şekilde özetlenebilir:

• E vitamini kullanmak, pul pul dökülen kuru cilde cilde sahip kişilerde  nemlendirmeyi artırarak yarar sağlayabilir ⁽⁵⁾
• Cilt yaşlanmasına olumlu etkileri olabilir ⁽⁵⁾
• Egzama gibi bazı cilt rahatsızlıkları olanlarda fayda sağlayabilir ⁽³⁾
• Cildi yumuşatabilir ⁽⁵⁾

En çok nemlendirici özelliği ile tercih edilen E vitamini sebum üretiminin az olduğu kuru ciltler için uygun olabilir. Ancak yağlı, akneye meyilli olan ciltler fazla sebum içerdiği için ekstra olarak E vitaminine ihtiyaç duymaz.

Göz Sağlığı

Genellikle serbest radikallerin verdiği zararlar sonucunda kişilerde katarakt meydana gelebilir. Yaşlı insanlarda görme kaybının büyük çoğunluğunu oluşturan katarakt için E vitamini takviyesi kullanılabilir. Ayrıca E vitamini yaşa bağlı lens opaklaşmasını ilerlemesini yavaşlatabilir ⁽⁶⁾. Yine yaşlılarda görme kaybına yol açabilen makula dejenerasyonunda olumlu etkileri olabilir ⁽³⁾

E Vitamini Nelerde Var?

Peki vücutta birçok görevi bulunan e vitamini hangi besinlerde bulunur? Yağlı tohumlar başta olmak üzere meyve ve sebzelerin çoğunda bulunur. Genel olarak E vitamini içeren besinler şunlardır:

• Tahıllar ve tahıl ürünleri
• Ayçiçeği ve zeytinyağı
• Soya fasulyesi yağı 
• Kanola yağı
• Badem 
• Fıstık, fıstık ezmesi 
• Pancar
• Yeşil yapraklı sebzeler
• Karalahana
• Ispanak 
• Kabak 
• Kuşkonmaz 
• Mango 
• Avokado ^(1,7)

C vitamini ile E vitamini arasında işbirliğine dayalı bir etkileşimin oldukça olası olduğu, E vitamini ayrıca kapsüller veya damlalar halinde oral bir takviye olarak mevcuttur. E vitamini eksikliği sinir ağrısına (nöropati) neden olabilir. Yetişkinler için önerilen günlük E vitamini miktarı günde 15 miligramdır.⁽¹⁾

E Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

E vitamini günlük hayatta tüketilen besinlerde bol miktarda bulunduğu için E vitamini eksikliği nadir olarak görülür. Genelde çölyak gibi emilimi etkileyen bir hastalığa sahip kişilerde görülebilen E vitamini eksikliği belirtileri şunlardır: 

• Retinopati (görmeyi bozabilecek gözlerin retinasında hasar) Periferik nöropati (çoğunlukla el veya ayaklarda bulunan periferik sinirlerde hasar meydana gelmesi sonucu görülen güçsüzlük ve ağrı)
• Ataksi (vücut hareketlerinin kontrolünün kaybı)
• Bağışıklık sisteminde azalma ⁽¹⁾

Günlük E Vitamini İhtiyacı Kaç Mg?

Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile çoğu insan diyetiyle yeterli miktarda E vitamini alır ⁽²⁾ E vitamini ihtiyacı:

• Kadınlar için günde 3 mg
• Erkekler için günde 4 mg kadardır ⁽⁷⁾

Vücut ihtiyaç duymadığı E vitaminini depolayıp ileride kullanmak üzere saklayabilir ⁽⁷⁾

E Vitamini Fazla Alınırsa Ne olur?

E vitamini fazlalığı yaygın olarak görülen bir durum değildir.  Çoğu gıdada doğal olarak bulunan E vitaminin toksik miktarda tüketimi veya toksik miktarın ne kadar olduğu henüz bilinmemektedir ^(1,7)

E vitamini ve faydaları hakkında önemli detayları bir araya getirdik. Ayrıca A vitamininin faydaları ya da B2 vitamini faydaları gibi konularda da okuma yapabilirsiniz. 

NOT: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.