Kuşburnu Nedir?
Yabani gül olarak da bilinen kuşburnu, gülgiller ailesine ait bir bitki çeşididir. Boyu 1-3 metreyi bulan ağaç formundaki bitkinin dallarında ve gövdesinde dikenler bulunur. Kuşburnu bitkisinin çiçeklerinde yer alan tohumlar, bitkinin kullanıma uygun kısmıdır. Tohumların içi tüylerle kaplıdır ve hem taze hem de kurutularak tüketilebilir. 100’ün üzerinde çeşidi bulunan kuşburnu bitkisinin tohumları genellikle kırmızı-turuncu renge sahiptir. Ancak sarı ve siyah renkli çeşitleri de vardır. Kuşburnu bitkisi genellikle ilkbahar ve yaz aylarında çiçek açar. Kuşburnu tohumları ise taç yapraklarının döküldüğü sonbaharın ortalarına doğru büyür ve bu dönemde toplanır. Kuşburnu faydaları ile dikkat çekicidir. Genellikle çay şeklinde tüketilir ve kuşburnu çayı faydaları için gün boyu içilmesi önerilir. Benzer şekilde kuşburnu reçeli faydaları için kahvaltılarınıza kuşburnu reçeli ekleyebilirsiniz.(1)
Kuşburnunun Faydaları Nelerdir?
Kuşburnu çayı faydaları ve iltihap önleyici, ağrı kesici özellikleri sayesinde yüzyıllardan beri alternatif tıp dünyasında yaygın olarak kullanılır. Kuşburnu faydaları şunlardır:
Yaşlanma Belirtilerini Geciktirebilir
Kuşburnu tohumlarının soğuk preslenmesi ile elde edilen kuşburnu yağı, çoklu doymamış yağlar açısından zengindir. Cilt hücrelerinin zarlarını destekleyerek cildi güneşin zararlı ultraviyole ışınlarından, hava kirliliğinden ve iltihaba neden olan kimyasal bileşiklerden korumak kuşburnu yağı faydaları arasındadır. Cilt üzerine uygulanan kuşburnu çekirdeği yağı faydaları arasında cildin nem içeriğini ve elastikiyetini artırmak yer alabilir. Güçlü antioksidan bileşenleri sayesinde cilt bariyerinin güçlenmesini sağlamak da kuşburnu faydaları ile ilgilidir. Ayrıca C vitamini içeriği sayesinde cilt hücrelerine yapı kazandıran kolajen proteini sentezini artırmak ve cilt hücrelerini yenileyerek tazelik kazandırmak siyah kuşburnu faydaları arasındadır. Yara iyileşmesini hızlandırmak ve yara izi kalma riskini azaltmak da kuşburnu faydaları arasında sayılabilir.
Artrit Ağrılarına İyi Gelebilir
Eklem kıkırdaklarının yıpranması nedeniyle eklemlerde ağrı ve iltihaplanmaya neden olan osteoartrit, özellikle 60 yaş üstü erkek ve kadınları etkiler. Kuşburnu takviyelerinin serbest radikallerin eklemlerde meydana getirdiği oksidatif stres ve iltihaplanma etkilerini azalttığına dair çalışmalar mevcuttur. Artrit ağrıları üzerinde kuşburnu faydaları olabilir. Eklemler üzerinde kuşburnu pekmezi faydaları için kahvaltı veya ara öğünlerde kuşburnu pekmezi tüketebilirsiniz.
Kalp Sağlığının Korunmasına Yardımcı Olabilir
Kuşburnu, içeriğindeki antioksidan ve biyoaktif bileşenler sayesinde kandaki kötü kolesterolün damarlarda birikmesini engelleyebilir. Kan basıncının düşmesine yardımcı olarak kalp sağlığının korunmasını destekleyebilir. Kuşburnu tohumları ile marmelat, pekmez ya da reçel yapabilir, kahvaltı için sağlıklı alternatifler sunabilirsiniz. Kuşburnu marmelatı faydaları sayesinde kan basıncının düzenlenmesine katkıda bulunabilirsiniz.(1)
Bağışıklık Sistemini Güçlendirebilir
Kuşburnu, diğer bitkisel ürünlere oranla çok daha yüksek miktarlarda C vitamini içerir. C vitamini başta bağışıklık sistemi olmak üzere genel vücut sağlığının korunmasında önemli rol oynayan güçlü bir antioksidandır. Bağışıklık sisteminin önemli hücrelerinden biri olan lenfositlerin sentezini artıran C vitamini, vücudun enfeksiyonlara karşı mücadelesine katkıda bulunabilir. Aynı zamanda cilt bariyerinin güçlenmesine yardımcı olarak enfeksiyonlara neden olan hastalık yapıcı mikroorganizmaların vücuda girmesini engelleyebilir. Aynı zamanda kuşburnu, C vitaminine ek olarak bağışıklık sisteminin fonksiyonlarına yardımcı olan A ve E vitaminleri ile polifenoller içerir. Özellikle mevsim geçişlerinde yaşanan soğuk algınlıkları tedavisi için bağışıklık sistemini güçlendiren kuşburnu faydaları ve etkilerinden yararlanabilirsiniz. Kuşburnuna benzer bileşenlere sahip kara mürver bitkisi hakkında detaylı bilgiler için “Kara Mürver Faydaları” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.(2)
Kuşburnu Çayının Faydaları
Kuşburnu tohumlarının kurutulmasıyla elde edilen kuşburnu çayı, en çok tüketilen bitkisel çaylar arasında yer alır. Kendine özgü mayhoş ve yumuşak bir lezzete sahiptir. Kuşburnu çayının faydaları şunlardır:
- Kuşburnu çayı, antioksidan bileşikler açısından zengindir. Bu özelliği sayesinde serbest radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayarak hücrelerin hasar görmesine engel olabilir. Kalp hastalıkları, tip 2 diyabet, kanser gibi kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltmak kuşburnu çayı faydaları arasındadır.
- Yüksek C vitamini içeriği sayesinde bağışıklık sisteminin fonksiyonlarına destek olarak enfeksiyonlara yakalanma riskini azaltabilir. Kuşburnu çayı faydaları sayesinde özellikle kış mevsiminde görülen soğuk algınlıkları tedavisine destek olabilirsiniz.
- Kuşburnu çayı, iltihap önleyici ve ağrı azaltıcı polifenoller ve galaktolipid bileşenlerine sahiptir. Özellikle eklemlerde görülen ağrılar için kuşburnu çayı faydaları etkili olabilir. Serbest radikallerin eklemler üzerinde yarattığı oksidatif stresin azalmasını sağlayan kuşburnu çayı, artrit kaynaklı ağrıların azalmasına yardımcı olabilir.
- Kuşburnu çayı faydaları içerisindeki antioksidan bileşenlerle ilişkilidir. Antioksidanlar, cilt hücrelerine hasar veren serbest radikalleri ortamdan uzaklaştırarak cilt sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Ayrıca yüksek C vitamini içeriği sayesinde cilt hücrelerine elastikiyet ve yapı kazandıran kolajen sentezini artırabilir. Kırışıklık görünümünde azalma sağlayabilir.(2)
Kuşburnu Kilo Vermeye Yardımcı Olur mu?
Kuşburnu, güçlü bir antioksidan olan tilirozid içerir. Tilirozid, yağların enerji için kullanılmasını artırabilir ve düzenli olarak kuşburnu çayı tüketmek ya da kuşburnu içeren tabletler kullanmak kilo vermeye yardımcı olabilir. Kuşburnu çayı faydaları için beslenme programınıza kuşburnu çayı ekleyebilirsiniz. Herhangi bi takviye kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.(1)
Kuşburnu Nasıl Tüketilir?
Kuşburnunun en yaygın tüketim şekli tohumlarının kurutularak çay haline getirilmesidir. Kurutulmuş tohumlar sıcak suda demlenerek çay şeklinde tüketilebilir. Taze kuşburnu ile reçel, marmelat ya da pekmez gibi kahvaltılık yiyecekler hazırlanabilir. Buna ek olarak kuşburnu tohumları kurutulup toz haline getirilerek yemeklere ve tatlılara kıvam artırıcı ve aroma verici olarak kullanılabilir.(1)
Kuşburnu Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Kuşburnu, taze ya da kurutularak tüketilebilir. Besinlerle alınan kuşburnunun herhangi bir yan etkisi yoktur. Ancak takviye formunda aşırı tüketimi gebelik ve emzirme dönemindeki kadınlar için güvenli olup olmadığına dair çalışmalar net değildir. Aşırı doz kuşburnu takviyesi kullanımı yüksek oranda C vitamini almaya neden olabilir. Aşırı C vitamini mide bulantısı, mide yanması, kabızlık gibi sindirim sistemi problemlerine yol açabilir.(1)
Kuşburnunda Hangi Vitaminler Var?
Kuşburnu faydaları, bitkinin içerdiği antioksidan bilenler ve vitamin içeriğinden kaynaklanır. 2 yemek kaşığı yaklaşık 16 gram taze kuşburnu yaklaşık 6 gram karbonhidrat, 4 gram lif ve 26 kalori içerir. Ayrıca A vitamini,B5 vitamini, C vitamini ve E vitamini açısından zengindir. Kuşburnuna kendine özgü kırmızı-turuncu rengi veren içerdiği likopen ve beta karoten pigmentleridir. Kuşburnu çayı faydaları arasında bu pigmentlerin göz sağlığının korunmasına yardımcı olması da sayılabilir. Kuşburnu faydaları, kuşburnunun besin içeriğine bağlıdır. Bitkinin bileşenleri; bitkinin çeşidine, yetiştiği toprağın cinsine, yetiştirme koşullarına ve işleme şekline göre farklılık gösterebilir.(1)
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
