Kara Mürver (Sambucus Nigra) Nedir? Ne İşe Yarar?

Kara Mürver (Sambucus Nigra) Nedir?

Kara mürver bitkisi çoğunlukla Avrupa, Asya, Kuzey Afrika ve ABD’de görülen çalı veya ağaç formları bulunan bir bitkidir. Bu bitkinin güçlü bir kokusu ve üzüme benzeyen salkım şeklinde mor parlak meyveleri bulunur ^{(2, 3)}. Kara mürver meyveleri oldukça ekşi bir tada sahip olduğu için genellikle taze olarak tüketilmez. Sambucus Nigra veya Avrupa mürveri olarak da bilinen meyvenin Amerikan mürveri, mavi mürver, cüce mürver gibi farklı çeşitleri vardır ⁽³⁾. 

Sağlıklı ve dengeli bir diyetin insan sağlığına olan katkıları fark edildiğinden beri insanlar daha sağlıklı beslenmeye yönelmiştir. Bu yönelim, fonksiyonel bitkilerin kullanımının artmasına sebep olmuştur. Fonksiyonel bitkiler, içeriği sayesinde insan vücudunda bazı hastalıkların riskini azaltabilme yeteneği ile kişinin hayat kalitesini artırabilen bitkilerdir. Süper gıda grubu arasında bulunan Sambucus Nigra da bu fonksiyonel bitkiler arasında yer alır ⁽⁴⁾.

Zengin vitamin ve mineral içeriği ile bilinin kara mürver, özellikle A,B ve C vitaminleri ile kalsiyum ve demir bakımından zengindir ^{(2, 3)}. Sambucus Nigra faydaları sayesinde geçmiş zamanlardan beri çeşitli şekillerde kullanılmıştır. Kara mürver, kalp damar sağlığı için koruyucu etkilere ve kanseri önleyici özelliklere sahip olabilir ⁽⁴⁾.

Kara Mürver (Sambucus Nigra) Ne İşe Yarar? Faydaları Nelerdir?

Sambucus Nigra ne işe yarar sorusunun cevabı çok merak edilen konulardan biri. Kara mürver sağlık sorunlarına olan faydası ile çokça kullanılan bir bitki. Kolay kullanılabilir olması için: meyve suyu, toz, pastil, şurup gibi çeşitli formları var. Bazı kara mürver faydaları ise şunlardır:

• Bağışıklık sistemini güçlendirerek grip tedavisinde etkili olabilir. Kişinin gribe yakalanmasını riskini azaltabilir veya hastalığa yakalandıktan sonra hastalığın süresini kısaltabilir.
• Soğuk algınlığına yakalanma riskini ve süresini azaltabilir ⁽¹⁾.
• Kara mürver içeriğindeki bir madde sayesinde vücudun kolesterolü emmesini engelleyerek özellikle kötü kolesterol olarak bilinen LDL düzeylerinde azalmalar sağlayabilir. Bu sayede kalp ve damar sağlığını koruyucu, kardiyovasküler hastalıklar görülme riskini azaltıcı etkileri olabilir ^(1,3).
• Antioksidanlar vücut hücrelerinin sağlığı kötüleştirici ve kanser yapıcı etkilere sahip olan maddelerden temizlenmesini sağlar. Kara mürver diğer birçok meyveye oranla daha daha yüksek miktarda antioksidan içerir. Bu antioksidan içeriği sayesinde kanser gelişme riskini azaltabilir.
• Kara mürver içeriğinde bulunan bir madde sayesinde kişide kalp hastalığı görülme riskini azaltabilir.
• Kandaki şeker miktarının kontrol edilmesine katkı sağlayabilir. Kan şekerini düzenleyici etkisi sayesinde diyabet görülme riskini azaltabilir ⁽¹⁾.
• Kara mürver bitkisinin çiçekleri öksürük, bronşit, astım gibi solunum yolu hastalıklarında iyileşmeler sağlayabilir.
• Özellikle yaşlılık döneminde görülen alzheimer hastalığı riskini azaltabilir.
• Diş ağrısı, boğaz ağrısına iyi gelmesi nedeniyle ağrı kesici özellikleri olabilir.
• Kara mürver iyi bir antidepresan aktivite gösterebilir ⁽²⁾.
• Boşaltım ve sindirim sistemine bazı iyileştirici etkileri olabilir. Böbreklerden su atımını destekleyen kara mürver in diüretik ve laksatif etkileri bulunabilir ⁽⁴⁾.

Kara Mürver Besin Değeri

Kara mürver süper besin olarak adlandırılan çeşitli vitamin ve minerallerden zengin bir besindir. Yarım fincan kara mürver:

• 53 kalori
• 13 gram karbonhidrat
• 5 gram şeker
• 0 gram protein
• 0 gram yağ içerir ⁽¹⁾.

100 gram kara mürver meyvesi

• 38 mg kalsiyum
• 39 mg fosfor
• 6 mg sodyum
• 36 mg C vitamini içerir ⁽²⁾.

Kara mürverin besin değerleri; bitkinin çeşidine, meyvelerin olgunluğuna veya çevre ve iklim koşullarına göre farklılık gösterebilir ⁽³⁾.

Kara Mürver Nerede Yetişir?

En fazla 10 metre kadar uzayabilen Kara mürver başta Avrupa olmak üzere Asya, Kuzey Afrika ve Amerika’nın bazı bölgelerinde yetişen bir türdür. Bu bölgeler dışında Danimarka, Çek Cumhuriyeti, Almanya ve Romanya gibi ülkelerde de ticari amaçla tarlalarda yetiştirildiğine rastlanır. 

Türkiye’de ise daha çok Bolu, Trabzon, Erzincan, Düzce ve İzmit illeri ile Orta Anadolu bölgesinde yetiştirilebilir ⁽³⁾

Sambucus Nigra Nasıl Tüketilir?

Kara mürver oldukça ekşi ve mayhoş bir tada sahiptir. Yemeklerin içerisinde veya farklı şekillerde kullanımı bulunur. Kara mürveri günlük hayatınızda kullanabileceğiniz birkaç yol şunlar olabilir:

• Kara mürver ile balı karıştırarak krep pancake gibi kahvaltılıkların üzerine sürmek üzere tatlı bir şurup yapabilirsiniz.
• Salatalarınız için alternatif bir sos olarak kara mürveri tercih edebilirsiniz. Elma sirkesi, yağ, taze kekik ve tuzlu karıştırarak farklı tatta bir salata sosu ile beslenmenize bir çeşitlilik katabilirsiniz.
• Yapacağınız elmalı veya şeftalili turtanızın içerisine ekleyebilirsiniz.
• Doyurucu bir öğün haline getirmek için yulaf lapasının içerisine katarak tüketebilirsiniz.
• Meyve suyu haline getirerek tüketebilirsiniz.
• Kaynatıp şeker ve su ekleyerek harika bir reçel elde edebilirsiniz.
• Çiçeklerini demleyerek kara mürver çayı olarak tüketebilirsiniz.
• Taze kara mürverleri kaynatıp şeker ve  birkaç damla limon suyuyla karıştırarak lezzetli bir jöle yapabilirsiniz.
• Bitter çikolata ile karıştırarak hafif tatlı ekşimsi harika bir çikolatalı kek yapabilirsiniz.
• Kara mürver pastilleri yapmak için şurup haline getirdiğiniz veya satın aldığınız kara mürver ile jelatin tozunu karıştırabilirsiniz. Bağışıklığın düştüğü geçiş mevsimlerinde özellikle çocukların kullanabileceği eğlenceli bir alternatif olabilir ⁽¹⁾.

Kara mürver siyanüre benzeyen içeriğinden dolayı çiğ olarak tüketildiğinde mide rahatsızlığına sebep olabilir. Bu nedenle meyve tüketilmeden önce mutlaka pişirilmelidir ⁽¹⁾. Kara mürverin yanı sıra ekinezya ile ilgili de önemli bilgileri öğrenmek için içeriğimizi okuyabilirsiniz. Ayrıca “Afrika Sardunyası Nedir?” içeriğimizi okuyarak farklı bir konuda da bilgi alabilirsiniz. 

Not: Bu metin tüketicileri sadece konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Herhangi bir yönlendirme amacı içermemektedir.