Hibiskus Çayı Nedir?
Hibiskus, genellikle kırmızı tonlara sahip ebegümecigiller familyasından bir bitki çeşididir. Sağlık üzerindeki faydaları sayesinde yüzyıllardan beri tıbbi amaçla kullanılan hibiskus aynı zamanda güzel görünümü nedeniyle dekorasyon dünyasında da özel bir yere sahiptir. Hindistan ve Malezya’ya özgü bir bitki olan hibiskus, kırmızı saplara ve pembeden kırmızıya kadar değişen renkli çiçeklere sahiptir. Çin, Tayland, Sudan, Nijerya ve Meksika gibi tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen bitkinin çiçekleri, tohumları ve sapları; baharatlar, kozmetik ve tıbbi ürünlerde kullanılır. Dünya çapında hibiskus yaygın olarak soğuk ya da sıcak çay şeklinde tüketilir. Ekşimsi bir lezzete sahip olan hibiskus çayı; kalsiyum, magnezyum, potasyum, C vitamini ve B vitaminleri ile antioksidan bileşenler içerir. Hibiskusun faydaları, antioksidan özelliklere sahip ve çiçeğe kırmızı rengi veren antosiyaninler ile flavonoidler, fenolik asitler ve organik asitlerden kaynaklanır.1,2 Hibiskus kadar etkili bir diğer bitki çayı olan lavanta çayı hakkında daha detaylı bilgilere “Lavanta çayı faydaları nelerdir?” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Hibiskus Çayı Nasıl Yapılır?
Hibiskus çayı için genellikle kurutulmuş hibiskus bitkisi kullanılır. Soğuk ya da sıcak şekilde tüketebileceğiniz hibiskus çayı için 2 çay kaşığı kurutulmuş hibiskus ve bir bardak su yeterlidir. Suyu dilerseniz elektrikli bir ısıtıcı ya da ocakta kaynayana kadar ısıtabilirsiniz. Ardından bir bardağın içine ya da demliğe 2 çay kaşığı hibiskus alın ve üzerine kaynattığınızı suyu ekleyin. Ortalama beş dakika bekledikten sonra demlediğiniz çayı süzün. Dilerseniz hibiskus çayına tarçın, bal ya da akçaağaç şurubu ekleyebilirsiniz. Limon ya da nane yaprakları ile lezzetlendirebilirsiniz. Hibiskus çayını buzdolabına alıp soğutabilir ve buz ile servis edebilirsiniz. Farklı bir lezzet için soğuk hibiskus çayına soda ekleyebilirsiniz.3
Hibiskus Çayının Faydaları Nelerdir?
Antioksidan bileşenleri ve kendine özgü mayhoş aromasıyla ön plana çıkan hibiskus çayı, genel sağlık durumunun korunmasına yardımcı olabilir. Hibiskus çayı faydaları arasında aşağıdakiler sayılabilir:
Bağışıklık Sisteminin Normal Fonksiyonlarını Destekleyebilir
Bağışıklık sistemi, vücudu hastalık yapıcı mikroorganizmalar ve kimyasallardan koruyan doğal bir savunma kalkanı oluşturur. Herhangi bir nedenden dolayı bağışıklık sistemi zayıflarsa vücudu savunma yeteneği azalır ve enfeksiyonlara yakalanma riski artar. Güçlü bir antioksidan olan C vitamini açısından zengin olan hibiskus çayı, antosiyanin ve flavonoid gibi diğer antioksidan bileşikler ile birlikte bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine destek olur. Sağlıklı hücrelere zarar veren serbest radikalleri engelleyerek vücudun enfeksiyonlarla mücadelesine katkıda bulunur.1 Bağışıklık fonksiyonları üzerinde etkili bir diğer bitki çayı için “Adaçayının faydaları” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Saç Sağlığının Korunmasına Yardımcı Olabilir
Hibiskus bitkisi, çok eski dönemlerden beri saçlar için kullanılır. Bitkiden elde edilen yağ;
- Saç dökülmesini engelleyebilir,
- Saçların sağlıklı ve parlak görünmesine yardımcı olabilir,
- Saçların erken beyazlamasını önleyebilir,
- Saç tellerini güçlendirerek hacimli bir görünüm kazandırabilir,
- Kepek tedavisini destekleyebilir,
- Saç uçlarındaki kırıkları önleyebilir.4
Hibiskus yağının saç üzerindeki bu etkileri çayı için de geçerli olabilir. Hibiskus çayının içerdiği antioksidan bileşikler saça doğal rengini veren melanin pigmentinin üretimine katkıda bulunarak saçların erken beyazlamasını önleyebilir. Aynı zamanda sahip olduğu C vitamini ve diğer antioksidan bileşikler serbest radikalleri saç derisindeki hücrelerden uzak tutarak saç sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Saç derisindeki kolajen sentezini artırarak saçların sağlıklı bir şekilde uzamasını desteklemek de hibiskus çayı saça faydaları arasındadır.5 Saç sağlığının korunmasında etkili bir diğer bitki çayı için “Biberiye çayı faydaları nelerdir?” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Cilt Sağlığının Korunmasını Destekleyebilir
Yüksek oranda C vitamini içeren hibiskus çayı cilde faydaları ile dikkat çekicidir. C vitamini, cilt hücrelerinin temel bileşeni olan ve cilt dokusuna yapı kazandıran kolajen proteinin sentezinde önemli rol oynar. Aynı zamanda içeriğindeki mirisetin adlı antioksidan kolajen yıkımının azaltılmasına yardımcı olabilir. Serbest radikallerin cilt hücrelerine verdiği hasarı önleyen antosiyaninler açısından da zengin olan hibiskus çayı, cilt kırışıklıklarının önlenmesine ve yalanma belirtilerinin yavaşlamasına katkıda bulunabilir.5 Cilt sağlığı üzerinde etkili bir diğer bitki çayı için “Papatya çayı faydaları nelerdir?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Kan Basıncının Düşmesine Yardımcı Olabilir
Yapılan çalışmalar, düzenli olarak tüketilen hibiskus çayının kan basıncının düşürülmesine katkıda bulunabileceği yönündedir. Kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini artıran yüksek tansiyonu düşürmesi olumlu bir etki olsa da, tansiyon ilacı kullananların hibiskus çayı tüketmesi ilaçlarla etkileşime girebileceğinden dolayı önerilmez. Hibiskus çayı tansiyon ilacının kan basıncını düşüren etkisine ek olarak ekstra kan basıncını düşürür ve tansiyon hastalarında ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.1
Kolesterolün Düşmesine Katkıda Bulunabilir
Kandaki kolesterol yüksekliği kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini artıran önemli bir sorundur. Hibiskus çayı, kandaki kolesterol seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.1
Karaciğer Sağlığının Korunmasına Yardımcı Olabilir
Karaciğer, vücut fonksiyonları için gerekli proteinleri sentezlemek, yağların sindirimi için safra salgılamak ve yağları parçalamak gibi önemli görevlere sahip bir organdır. Yapılan çalışmalar hibiskus bitkisinin karaciğer sağlığının korunmasına yardımcı olduğu yönündedir.1
Enfeksiyonların Önlenmesini Destekleyebilir
Bronşit, zatürre, idrar yolu enfeksiyonları gibi hastalıklara neden olan bakterilere karşı vücudu koruyabilir. Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını destekleyerek vücudun patojen mikroorganizmalarla mücadele yeteneğini artırabilir. Soğuk algınlığı tedavisini destekleyen bir diğer bitkisel ürün ayva çayı hakkında daha detaylı bilgiler için “Ayva çayı faydaları” yazımızı okuyabilirsiniz. Yapılan çalışmalar hibiskus bitkisinden elde edilen ekstraktın kramp, gaz ve ishal gibi semptomlara neden olan Ecoli bakterisinin aktivitesini azalttığı yönündedir. Ancak hibiskus çayı ile ilgili çalışmalar kısıtlıdır.1
Hibiskus Çayı Günde Ne Kadar Tüketilmelidir?
Hibiskus bitki çayı faydaları için günde bir iki bardak tüketilmesi güvenli olarak kabul edilir. Ancak hibiskus bitkisinin yüksek oranlarda tüketilmesi toksisiteye neden olabilir. Ayrıca bazı ilaçlarla özellikle tansiyon ilaçlarıyla etkileşime girebileceğinden tansiyon hastalarının hibiskus çayı tüketmeden önce mutlaka doktora danışması önerilir. Genel sağlık durumunun korunması için günde bir iki fincan yeterlidir.6
Hibiskus Çayı Ne Zaman İçilmelidir?
Hibiskus çayı yararları için günün her saati tüketilebilir. Kafein içermediği için uyku üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur. Bu nedenle akşamları da rahatlıkla içilebilir. Ancak yağların emilimini azaltabileceği için özellikle akşam yemeği sonrası hibiskus çayı kullanımı önerilir. İçeriğindeki flavonoidler, besinlerle alınan fazla yağın vücuttan atımını kolaylaştırabilir.7
Hibiskus Çayı Zayıflatır mı?
Hibiskus çayı hakkında yapılan araştırmalar, çaydaki flavonoid bileşenlerin yağların emilimini azaltarak vücut yağ kütlesini azalttığı ve kilo vermeye yardımcı olabileceği yönündedir. Aynı zamanda iştahı azaltıcı etkisi sayesinde günlük kalori alımının azalmasına katkıda bulunabilir. Ancak mevcut çalışmalar hibiskus ekstraktının etkisi üzerinedir. Hibiskus çayının kilo kaybı üzerindeki etkisi ile ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulur.1 Kilo kontrolü üzerinde etkili olan bir diğer bitkisel ürün yeşil çay hakkında daha detaylı bilgiler için “Yeşil çay faydaları” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Kimler Hibiskus Çayı İçemez?
Hibiskus çayı, önerilen miktarların üzerinde tüketildiğinde genel vücut sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Karaciğerin normal fonksiyonlarını yerine getirme yeteneğini azaltması ve idrar söktürücü özelliği nedeniyle vücutta aşırı sıvı kaybı yaratması hibiskus çayı etkileri arasındadır. Buna ek olarak hibiskus bileşenleri diyabet ve tansiyon ilaçları ile etkileşime girebilir. Bu ilaçlarla birlikte hibiskus çayı tüketilmesi kan basıncı ve kan şekerinin beklentinin altına düşmesine neden olabilir. Benzer şekilde sıtma ilacı olan krokin kullanımında hibiskus çayı tüketilmesi ilacın etkisini azaltabileceği için önerilmez. Ayrıca hamilelik dönemindeki kadınlar ve emziren annelerin hibiskus çayı içmesi sakıncalı olabilir.8
Hibiskus Çayı İltihap Söker mi?
Hibiskus bitkisinde bulunan ve bitkiye kendine özgü kırmızı rengi veren antosiyaninler, güçlü antioksidanlardır. Aynı zamanda iltihap önleyici özelliğe sahiptir. Vücuttaki iltihaplanmanın azaltılmasına yardımcı olabilirler. Yapılan çalışmalarda antosiyaninlerin kronik hastalıklara neden olan iltihaplanmayı önleyerek kanser hastalığının yayılma riskini azaltmaya yardımcı olabileceği yönündedir. Antosiyaninlerin, vücudun tümör hücrelerini besleyen yeni kan damarlarının oluşmasını önleyici etki gösterdiği de bildirilmiştir.6 Vücuttaki iltihaplanmanın tedavisinde hibiskus çayı faydası olabilir. Antosiyanin açısından zengin kuşburnu ve hibiskus çayı faydaları için günde bir iki fincan içmeniz yeterlidir.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
