Biberiye Çayı Nedir?
Biberiye, yemeklere hoş aromalı bir lezzet kazandıran ve birçok kültürde yaygın olarak kullanılan bir baharattır. Akdeniz'e özgü, kokulu ve yaprak dökmeyen bir bitki olan biberiye, sıklıkla mutfaklarda çeşni olarak, vücut parfümleri üretiminde ve potansiyel sağlık yararları için tercih edilir. Bitki, tavuk ve kuzu eti ile hazırlanan yemeklere lezzet katmakla kalmaz, aynı zamanda demir, kalsiyum ve B6 vitamini için iyi bir kaynaktır.2
Biberiye çayı kurutulmuş biberiye yapraklarının kaynar suyla demlenmesi yoluyla elde edilir. Biberiye çayının kullanımı için bitkinin çayı içilir ya da buharından faydalanılır. Biberiye çayını içmek ya da sadece buhar halinde içinize çekmek bile ruh haliniz, beyin ve göz sağlığınız için faydalı olabilir. Genel sağlık için dengeli bir diyete eklenebilecek iyi bir alternatif olan biberiye çayı faydaları ve yapılışı aşağıda detaylandırılmıştır.1
Biberiye Çayı Nasıl Yapılır?
Biberiye çayının evde hazırlanışı son derece kolay olup su ve biberiye olmak üzere sadece iki bileşen bunun için yeterlidir.1 Biberiye çayı yapmak için takip edebileceğiniz basamaklar şu şekildedir:
- İlk olarak 295 ml suyu kaynatın.
- Kaynamış sıcak suya 1 çay kaşığı kurutulmuş biberiye yaprağı ekleyin.
- Alternatif olarak, yaprakları bir çaydanlığın demlik bölümüne koyup demlenmesini bekleyebilirsiniz.
- Çayınızı ne kadar demli içmeyi sevdiğinize bağlı olarak yaklaşık 5 ila 10 dakika demlenmeye bırakın.
- Biberiye yapraklarını tel süzgeç kullanarak süzebilir ya da sıcak çay demliğinden çıkarabilirsiniz.
- Çayınız demlendikten ve süzme işlemi tamamlandıktan sonra biberiye yapraklarını artık atabilirsiniz.
- Biberiye çayınızı bir bardağa koyarak içeceğinizin tadını çıkarabilirsiniz.
- Çayınızı tatlandırmak için tercihinize göre şeker, bal veya agav şurubu kullanabilir ya da herhangi başka bir şey ilave etmeden tüketebilirsiniz.1
Biberiye Çayının Faydaları Nelerdir?
Uzmanlar biberiye çayı içmenin genel sağlığınız için çeşitli yararları olduğuna inanır.3 Biberiye çayının öne çıkan potansiyel sağlık faydalarından bazıları ve “Biberiye çayı ne işe yarar?” sorusunun yanıtı aşağıda ele alınmıştır.1
Bağışıklık Sistemi
Biberiye antimikrobiyal özellikleriyle sağlıklı bir bağışıklık sistemini desteklemeye katkı sağlar. Bu sebeple biberiye çayı faydaları arasında belirli mikroorganizmalarla savaşmaya ve vücudun savunmasını güçlendirmeye yardımcı olması da sayılabilir.3 Biberiye yaprakları, antibakteriyel özellikleri ve yara iyileşmesine katkılarından dolayı geleneksel tıpta bu amaçla tercih edilir.1
Antioksidan bileşikler vücudu oksidatif hasar ve inflamasyondan (iltihap) korumaya yardımcı olan moleküllerdir. Bir bağışıklık tepkisi olan kronik inflamasyon kalp hastalığı, diyabet, bazı kanser türleri gibi çeşitli sağlık sorunlarıyla ilişkilidir. Biberiye çayı, vücuttaki iltihabı ve ilişkili hastalık riskini azaltmaya yardımcı olabilecek rosmarinik asit ve karnosik asit gibi antioksidan ve antiinflamatuar özellikler barındıran polifenolik bileşikler içerir.1
Çalışmalarda rosmarinik ve karnosik asidin kanser üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Bu bileşiklerin antitümör özelliklere sahip olabileceği ve bu özellikleriyle lösemi, meme ve prostat kanserine yol açan kötü huylu hücrelerin büyümesini engellemeye yardımcı olduğu tespit edilmiştir.1
Cilt Sağlığı
Peki biberiye çayının cilde faydaları var mı? Biberiye yapısındaki antioksidan bileşikler sayesinde cilde verilen serbest radikal hasarıyla savaşmaya destek olur. Antioksidanlar cilt dokusunu güneşin ve çevresel kirleticilerin zararlı etkilerinden korumaya ve cildin yaşlanmasını önlemeye yardımcı olur. Ek olarak antibiyotik ve antiinflamatuar özellikleri ile bağışıklık sisteminin akne ile savaşmasına destek olur.4
Saç Sağlığı
Biberiye çayının saça faydaları konusu da bu yönünden faydalanmak isteyen bireyler tarafından sıklıkla merak edilir. Biberiye çağlar boyunca Batı bitkisel tıbbında saç dökülmesine yönelik olarak sık olarak kullanılagelmiş bir bitkidir. Yapılan son çalışmalar, biberiye yağının düzenli olarak kafa derisine uygulanmasının saç uzaması ve gücünü artırmada minoksidil isimli kellik tedavisinde kullanılan popüler ilaçtan daha faydalı olabileceğini göstermiştir. Biberiye yağı antioksidanlar ve besin öğeleri açısından zengin olmasına ek olarak masaj yapılarak kullanıldığında kafa derisine giden kan akışını iyileştirmeye ve saç uzamasını önemli ölçüde artırmaya katkı sağlayabilir.4
Baş Ağrısı ve Migren
Baş ağrısı ve migren stres durumunda tetiklenebilir ya da şiddetlenme eğilimi gösterebilir. Bu nedenle gevşeyip rahatlamak migren veya baş ağrısının tedavisinde önemli yer tutar. Biberiye çayının migrene faydası bu noktada devreye girer. Ağrıları yönetmek için bir seçenek de bitkilerden elde edilen esansiyel yağların kullanıldığı aromaterapi yöntemi olabilir. Biberiye aromaterapide sıklıkla tercih edilen esansiyel yağlardan biridir. Cilde uygulandığında kan dolaşımını artırarak kas ağrılarını yatıştırmaya yardımcı olabilir. Bu nedenle masajla ağrıyan bölgeye uygulandığında migren veya baş ağrısını hafifletmede de etkili olabilir.5 Aynı şekilde biberiye çayının buharını nefes yoluyla çekmek de gevşemeye dolayısıyla ağrıları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Göz Sağlığı
Biberiye çayı ve göz sağlığı üzerine yeterli sayıda araştırma bulunmasa da çaydaki bazı bileşiklerin göz sağlığına fayda sağlayabileceğini düşündüren kanıtlar elde edilmiştir. Bununla birlikte biberiye ve göz sağlığı üzerine yapılan çoğu araştırmada bitkinin konsantre özleri kullandığı için çayının etkisi ve bu faydalardan yararlanmak için ne kadar tüketilmesi gerektiği konusu net değildir.
Biberiye çayının yanı sıra afrika sardunyası, kara mürver ya da ekinezyanın faydaları konularını merak ediyorsanız “Pelargonium sidoides”, “Sambucus nigra nedir?” ve “Ekinezya nedir?” başlıklı içeriklerimizi inceleyebilirsiniz.
Biberiye Çayı Günde Ne Kadar Tüketilmelidir?
Biberiye çayını günde bir ila üç bardak arasında içmenin genellikle güvenli olduğu söylenebilir. Bununla birlikte çeşitli ilaçlarla etkileşime girebilmesi ve doz aşımında ciddi yan etkilere neden olabilmesi sebebiyle az miktarlarda başlanması ve biberiye çayı tüketilmeden önce doktora danışılması önem taşır.6
Biberiye Çayı Uyku Getirir mi?
Konuyla ilgili daha fazla araştırmaya gereksinim olsa da yapılan ön çalışmalara göre biberiyenin gevşemeye, kaygı ve stres düzeyini düşürmeye katkıları olduğu söylenebilir. Kişinin zihinsel olarak rahatlaması ise daha kolay uykuya dalmasına yardımcı olabilir. Bir çalışma düzenli olarak biberiye çayı tüketiminin kişideki endişe düzeylerini önemli ölçüde azaltmaya, hafıza ve uyku kalitesini iyileştirmeye destek olduğunu bulmuştur.1
Biberiye Çayı Zayıflamaya Yardımcı Olur mu?
Peki kilo kontrolü konusunda biberiye çayı faydası var mı? Biberiye çayı kilo vermeyi ve vücutta tutulan fazla sıvının atılmasını hedefleyen diyetlerde tercih edilebilecek bir doğal idrar söktürücü bitkidir. Diüretik (idrar söktürücü) etkisi sayesinde fazla sıvı ve birikmiş toksinlerin atılmasını, idrar üretimini artırmak suretiyle teşvik eder.7 Bir hayvan çalışması, biberiyenin yüksek yağ oranına sahip bir diyetle beslenen sıçanlarda dahi kilo alımını önlemeye yardımcı olduğunu bildirmiştir.1
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
